Kim Seul-ki, 39 tuổi, quản lý tại Lush Korea, chi nhánh Hàn Quốc của hãng mỹ phẩm Anh, công khai cuộc sống độc thân bằng cách tổ chức đám cưới một mình vào năm ngoái.
“Giờ thì ai cũng biết tôi đã kết hôn với chính mình, nên những câu hỏi về tình trạng hôn nhân tự nhiên biến mất. Tôi thấy điều đó thật dễ chịu và không thể nghĩ ra điểm tiêu cực nào”, Kim chia sẻ.
Kim là một trong sáu nhân viên của Lush Korea nhận được chế độ đãi ngộ dành cho người “kết hôn với chính mình” trong năm ngoái. Những phúc lợi này bao gồm khoản thưởng tiền mặt đặc biệt trị giá 500.000 won (370 USD) và 10 ngày nghỉ phép cho “tuần trăng mật một mình”, tương tự như những gì công ty dành cho nhân viên kết hôn.
Khi tỷ lệ kết hôn ở Hàn Quốc đang giảm mạnh, số người tổ chức đám cưới với chính mình lại có xu hướng gia tăng, dù chưa có dữ liệu chính thức nào về điều này. Những người tổ chức đám cưới một mình xem đây là cách khẳng định lựa chọn cá nhân và phản ứng trước áp lực xã hội coi hôn nhân là chuẩn mực để hưởng quyền lợi.
Thu hồi “tiền mừng cưới”
Tinh thần chính của đám cưới với chính mình là “yêu bản thân”, nhưng văn hóa mừng tiền cưới ở Hàn Quốc cũng là một động lực rõ ràng thúc đẩy xu hướng đám cưới một mình.
Theo truyền thống, người Hàn chúc phúc cho các cặp đôi mới cưới bằng tiền mặt, với số tiền dao động từ 50.000 won đến hàng triệu won. Dù mang ý nghĩa tốt, nhưng việc tặng tiền này ngầm chứa kỳ vọng rằng người nhận sẽ hồi đáp lại khi người tặng tổ chức lễ cưới.
Văn hóa tiền mừng thịnh hành khi tỷ lệ kết hôn còn cao, nhưng bắt đầu nảy sinh vấn đề trong những năm gần đây khi tỷ lệ kết hôn giảm xuống mức thấp kỷ lục.
Đám cưới một mình thường được xem là cách để những người độc thân “lấy lại” khoản tiền mà họ từng mừng cưới cho người khác, theo chia sẻ của Lee Eun-jae, người dẫn chương trình kiêm YouTuber nổi tiếng ở Hàn Quốc, cũng từng làm đám cưới với chính mình.
Giáo sư xã hội học Suh Yi-jong tại Đại học Quốc gia Seoul cho biết: “Trước đây, văn hóa tặng tiền mừng được áp dụng nhằm mang lại lợi ích chung trong xã hội. Tuy nhiên, khi số người độc thân gia tăng cùng lạm phát leo thang, ngày càng nhiều người tin rằng truyền thống này không còn mang lại lợi ích hai chiều như trước nữa”.
Theo ông Suh, những lễ cưới một mình phản ánh rõ mối liên hệ với tỷ lệ kết hôn đang suy giảm tại Hàn Quốc, cũng như nhận thức ngày càng phổ biến trong giới trẻ ở độ tuổi 20 – 30 rằng hôn nhân không còn là điều “bắt buộc”.
Khảo sát của Cơ quan Thống kê Hàn Quốc công bố năm 2024 với 36.000 người cho thấy đến cuối năm 2022, chỉ 36,4% người từ 19 đến 34 tuổi có “nhận thức tích cực” về hôn nhân, giảm mạnh so với mức 56,5% vào năm 2012.
Tỷ lệ kết hôn tại Hàn Quốc tiếp tục chạm mức thấp kỷ lục trong năm 2022, theo một thống kê khác của cơ quan này. Chỉ có khoảng 192.000 cặp đôi đăng ký kết hôn, giảm 0,4% so với năm trước đó. Đây là con số thấp nhất kể từ năm 1970, năm bắt đầu thu thập dữ liệu, và là năm thứ 11 liên tiếp tỷ lệ kết hôn giảm.
Hạnh phúc riêng
Lush Korea bắt đầu triển khai chế độ đãi ngộ cho nhân viên kết hôn với chính mình từ tháng 6/2017 nhằm đảm bảo rằng mọi nhân viên, kể cả những người không muốn lập gia đình, đều được hưởng phúc lợi công bằng.
“Nó thể hiện văn hóa tôn trọng sự đa dạng và bao dung của công ty. Mọi lối sống đều được tôn trọng”, Jeon Ha-na, người phát ngôn của công ty, cho hay.
Trong những năm gần đây, nhiều doanh nghiệp Hàn Quốc đã làm theo.
Tháng 9 năm 2022, Lotte Department Store bắt đầu cung cấp khoản đãi ngộ và kỳ nghỉ tương tự cho những nhân viên chưa kết hôn từ 40 tuổi trở lên, giống như nhân viên vừa lập gia đình.
LG Uplus cũng áp dụng chính sách tương tự từ tháng 1 năm nay, với độ tuổi tối thiểu là 38.
“Chỉ trong vòng ba tháng kể từ khi triển khai chương trình, đã có 25 nhân viên đăng ký nhận phúc lợi kết hôn một mình”, người phát ngôn của Lotte cho biết. “Chính sách thu hút nhiều nhân viên độ tuổi 40 và 50 không có ý định kết hôn”.
Kim Seul-ki, nhân viên Lush Korea, cho biết dù cảm thấy hài lòng với đám cưới một mình, cô vẫn nhận được nhiều phản ứng trái chiều từ bạn bè và gia đình.
“Một số người nói họ tôn trọng và thậm chí ghen tỵ với quyết định của tôi, nhưng cũng có người bảo tôi đã ‘quá vội vàng’ khi làm vậy”, Kim chia sẻ. “Nhưng cuối cùng, tôi cho rằng điều quan trọng nhất vẫn là tìm thấy hạnh phúc cho riêng mình.”
