Chuyện “bóng” và “hình”
J97 tên thật Trịnh Trần Phương Tuấn, là ca nhạc sĩ có chuỗi thành tích ấn tượng với loạt “hit quốc dân” khiến giới trẻ phát cuồng như Hồng nhan, Bạc phận, Em gì ơi,…
Thế rồi, khi danh tiếng đang nổi như cồn, sản phẩm âm nhạc đang phủ sóng ở nhiều nền tảng, cái tên đang được bầu show săn đón thì bỗng… scandal tình ái ập đến, cuốn bay cái “bóng” chàng trai tài năng, ngoan hiền được khán giả yêu thương.
J97 sở hữu nhiều bản hit viral một thời.
Người viết chẳng phải người trong cuộc, cũng không quen biết những nhân vật có liên quan, nhưng những thông tin tràn lan trên mạng xã hội khiến người viết cũng như nhiều người khác bất giác bừng tỉnh và hoài nghi về tính chân thực của chiếc “bóng” mà J97 đã xây dựng rất thành công trước đó. Giờ đây, câu hỏi được người ta quan tâm chính là cái “bóng” ấy thực đến đâu? Chiếc “bóng” đẹp đẽ trước đây có thực sự là “hình” của J97 hay nó được tô vẽ một cách khéo léo để tạo nên?
Ấy thế nhưng, khi chuyện chiếc “bóng” và “hình” kia vẫn còn khiến dân tình dậy sóng thì vài cú bồi lại đến. Việc J97 nhập nhèm sử dụng hình ảnh Messi trong MV, lời qua tiếng lại với ViruSs, fandom buông lời thách thức dư luận,… tất cả ập đến khiến chiếc “bóng” vốn đã bị hoài nghi càng trở nên mất thiện cảm. Và đương nhiên, khi “bóng” bị mài mòi thì “hình” của J97 cũng bị hạ đáy.
Ở cái đáy ấy, J97 bị tẩy chay và rồi trở thành “trò đùa” của cư dân mạng. Người ta mải miết sáng tạo, mải miết biến hóa dựa trên những thông tin, những ngôn từ, những hình ảnh liên quan đến J97.
“Nhìn lên bầu trời sẽ thấy vì tinh tú là Jack – J97” hot rần rần khi có hàng nghìn video đu trend với lượng tương tác cao trên nền tảng TikTok. Bản hit APT. của Rosé (Blackpink) bị chế thành Anh Phương Tuấn, ca khúc ETA của NewJeans cũng bị biến thành Em Thiên An (tên bạn gái cũ của Jack)… và còn rất rất nhiều meme khác được cư dân mạng lấy cảm hứng từ J97 để tạo “hình”.
J97 quả là một ca lạ của Vbiz. Nó lạ bởi anh chàng dù vướng nhiều tai tiếng, bị nhiều người “đe dọa” tẩy chay nhưng lại cực kỳ viral trên mạng xã hội. Tên của anh, chuyện của anh, fandom của anh được hàng ngàn người nhắc đến và hàng chục ngàn người quan tâm. Sự viral theo cách lạ lùng này tốt hay xấu cho J97 thì chưa biết nhưng có một điều chắc chắn đúng, chàng ta đang rất được quan tâm.
J97 bị bạo lực mạng?
Pháp luật Việt Nam hiện không có quy định cụ thể về khái niệm bạo lực mạng nhưng theo cách hiểu thông thường thì đó là việc sử dụng mạng xã hội để thực hiện các hành vi như: đăng tải hình ảnh, nhắn tin, bình luận… nhằm mục đích gây hại, đe dọa, hoặc xâm phạm đến quyền riêng tư, danh dự, nhân phẩm của người khác.
Mặc dù không đưa ra khái niệm cụ thể về hành vi bạo lực mạng nhưng pháp luật lại quy định rất rõ về mức xử phạt liên quan đến hành vi sử dụng dịch vụ mạng xã hội xúc phạm danh dự, nhân phẩm của người khác.
Việc cư dân mạng chế giễu hoặc biến các chi tiết liên quan đến J97 thành “trò đùa” đang được biến hoá khá đa dạng nhưng… chưa thể đồng nghĩa với bạo lực mạng. Tuy nhiên, nếu những hành động này đi quá giới hạn, gây ra những hệ luỵ thì hành vi bạo lực mạng sẽ được hình thành.
Một số người cho rằng đó chỉ là trò đùa hay đơn giản là sự hài hước hoá để vui, nhưng… như đã nói ở trên, chúng ta không ở trong câu chuyện, chúng ta cũng không phải là người liên quan.
Thực tế, những gì chúng ta biết chỉ là hình ảnh hiện thị trên màn hình được cung cấp bởi một người hoặc một nhóm người không có cơ hội tiếp xúc, những người chúng ta không biết. Vậy, việc phán xét, đùa cợt, hài hước hoá một người mà chỉ dựa trên những thông tin chưa được xác thực liệu đã khách quan, đã công bằng?
Việc người nổi tiếng tìm đến cái chết sau một thời gian dài phải đón nhận làn sóng chỉ trích từ cư dân mạng không phải chuyện hiếm. Chúng ta đều đã biết đến sự ra đi đầy đau xót của Sulli vào tháng 10/2019, Goo Hara vào tháng 11/2019 và xa hơn là Kim Jong-hyun vào năm 2017. Họ – những con người trẻ tài năng đã chọn cách giải quyết cực đoan, tự tước đi mạng sống của mình sau một thời gian dài chiến đấu với áp lực từ dư luận, bị những ngôn từ cay nghiệt tấn công.
Một click nút share, một lời bình luận hay đôi khi chỉ là một icon,… những thứ tưởng như rất bé ấy lại có thể tạo nên một làn sóng công kích nguy hiểm. Tự do ngôn luận là quyền chính đáng của mỗi công dân. Tôn vinh cái đẹp và lên án cái xấu là điều mỗi chúng ta cần làm, phải làm, nên làm để từ đó góp phần tô đậm thêm những chuẩn mực, giúp bức tranh cuộc sống tươi sáng. Nhưng… hãy làm những quyền chính đáng ấy đúng cách!
Nạn nhân hay tội đồ?
Rất khó để có câu trả lời thỏa lòng tất cả mọi người ở câu hỏi này bởi cái lý là khác nhau và khi nói đến quan điểm, chúng ta không nên đưa nó vào sự lựa chọn kiểu nhị phân, đúng – sai. Nhưng với người viết, từ cái sự tẩy chay lạ lùng mà J97 đang đối mặt thì anh ta vừa là nạn nhân vừa là tội đồ.
J97 là nạn nhân! Có thể lắm. Sự tẩy chay của dân cư mạng, sự viral kỳ lạ của anh chàng đang khiến “bóng” đẹp của J97 dần tan biến và phần “hình” được nhiều người dựng lên dựa trên nguyên liệu mạng.
Điều này rõ ràng không tốt cho một người nổi tiếng, một người kiếm sống nhờ sự yêu thương của khán giả. Không một nhà sản xuất nào muốn hợp tác với người đang bị tẩy chay, không bầu show nào muốn mới một ca sĩ đang bị người ta chế giễu. Thực tế là, J97 đã bị loại khỏi một chương trình thực tế, những đêm nhạc cũng không còn cái tên J97 nữa… Sự khước từ mà J97 đang phải đối mặt khởi nguồn từ những thứ được hình thành qua hệ sinh thái mạng xã hội khắc nghiệt.
Vậy J97 có phải là tội đồ? Việc vỡ “bóng” của Jack khởi nguồn từ chính anh chàng, từ thiếu kiểm soát trong cuộc sống cá nhân đến việc hành xử chưa tốt ở tình huống phát sinh. Nói vậy để thấy, rắc rối không tự sinh, nó có nguồn.
Là một người nổi tiếng, J97 phải có trách nhiệm với lời nói và hành động của mình. Anh là thần tượng của rất nhiều bạn trẻ nên việc sống sạch, sống đẹp, sống có ích là điều không thể không tuân thủ. Thế nhưng, J97 đã tự phá bỏ mọi thứ vì những scandal để rồi giờ đây chiếc “bóng” đã vỡ, phần “hình” bị treo.
Trong chuyện này, J97 vừa là nạn nhân của dư luận khắc nghiệt, vừa là tội đồ vì chính cách hành xử của bản thân. Nhưng, dù là nạn nhân hay tội đồ, J97 vẫn là một người trẻ có khả năng học hỏi và thay đổi. Và có một điều không thể phủ nhận, tên của J97 vẫn sẽ còn được nhắc đến dài dài.
