TP Hồ Chí Minh đang xây dựng lộ trình chuyển đổi từ xe xăng sang xe điện nhằm “xanh hóa” ngành giao thông. Trước mắt, đến năm 2030, 100% xe buýt sẽ sử dụng điện, năng lượng xanh….
Hiện nay TP Hồ Chí Minh đang hoàn thiện đề án kiểm soát khí thải giao thông, trước mắt chuyển toàn bộ xe buýt sang dùng điện hoặc năng lượng sạch.
Bên cạnh đó, Thành phố cũng đang xây dựng chính sách hỗ trợ chuyển đổi xe cá nhân, xe dịch vụ và dự kiến phân vùng hạn chế xe xăng tại một số khu vực như Cần Giờ, Côn Đảo,…
Theo lộ trình, đến năm 2030 toàn bộ hệ thống xe buýt tại TP Hồ Chí Minh sẽ sử dụng điện hoặc năng lượng xanh – ảnh: NLĐ
Theo đại diện Sở Xây dựng, trước đó vào tháng 7/2024, UBND TP Hồ Chí Minh đã giao Sở GTVT (nay là Sở Xây dựng) triển khai xây dựng Đề án kiểm soát khí thải phương tiện giao thông.
Trên cơ sở đó, Sở GTVT (nay là Sở Xây dựng) đã triển khai theo hai giai đoạn.
Trong giai đoạn 1: Xây dựng lộ trình chuyển đổi và chính sách hỗ trợ chuyển đổi xe buýt sang sử dụng điện, năng lượng xanh. Áp dụng từ năm 2025, mục tiêu đến năm 2030, 100% xe buýt của TP Hồ Chí Minh sử dụng điện, năng lượng xanh.
Hiện Sở Xây dựng đang triển khai giai đoạn 2, với trọng tâm là xây dựng đề án và tham mưu UBND TP trình HĐND TP Hồ Chí Minh ban hành chính sách giảm khí thải từ các phương tiện giao thông đường bộ còn lại trên địa bàn thành phố.
Trong giai đoạn 2 này, TP Hồ Chí Minh sẽ tập trung thực hiện 4 nhóm nhiệm vụ chính bao gồm:
Thứ nhất, xây dựng chính sách khuyến khích, ưu đãi và lộ trình chuyển đổi phương tiện giao thông từ sử dụng nhiên liệu hóa thạch sang năng lượng sạch, năng lượng xanh.
Đối tượng áp dụng bao gồm xe taxi, xe công nghệ, xe hợp đồng, xe khách, xe tải, phương tiện cá nhân (ô tô, xe máy), cũng như phương tiện thuộc các cơ quan hành chính công, doanh nghiệp nhà nước và tư nhân.
Thứ hai, nghiên cứu chính sách thu mua, hỗ trợ đổi phương tiện giao thông cũ sang phương tiện mới sử dụng điện hoặc năng lượng xanh nhằm giảm thiểu ô nhiễm môi trường.
Thứ ba, thành phố sẽ đề xuất các giải pháp kiểm soát khí thải từ phương tiện giao thông đường bộ trên địa bàn đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2050.
Trong đó có các biện pháp như nghiên cứu phân vùng, ưu tiên hoạt động cho phương tiện sử dụng năng lượng xanh, đồng thời hạn chế phương tiện giao thông dùng nhiên liệu hóa thạch tại một số khu vực như trung tâm TP Hồ Chí Minh, Cần Giờ và đặc khu Côn Đảo.
Thứ tư, sẽ tiến hành xây dựng bộ tiêu chí, trình tự và thủ tục thực hiện các chính sách nêu trên nhằm đảm bảo tính đồng bộ và khả thi trong quá trình triển khai thực tế.
Đối với giai đoạn 2, hiện nay Sở Xây dựng đã hoàn thành việc lựa chọn đơn vị tư vấn xây dựng Đề án và đang triển khai thực hiện.
Dự kiến hoàn thành Đề án và trình UBND TP trong quý IV năm nay.
Trong đó, dự kiến lộ trình chuyển đổi 400.000 xe máy xăng chạy dịch vụ sang xe điện
Bên cạnh Đề án kiểm soát khí thải phương tiện giao thông do Sở Xây dựng thực hiện, dự kiến trong tháng 7 này, Viện Nghiên cứu phát triển TP Hồ Chí Minh sẽ trình UBND TP đề án chuyển đổi xe hai bánh từ xe xăng sang điện cho tài xế công nghệ và giao hàng. Đề án được đưa ra gồm 4 giai đoạn:
Giai đoạn 1 từ tháng 1/2026: Bắt đầu áp dụng các chính sách ưu đãi và ngừng cấp phù hiệu mới (tức dừng ký hợp đồng mới) cho xe máy xăng. Các tài xế đang sử dụng xe xăng đã đăng ký và được chấp thuận trước ngày 1/1/2026 vẫn được tiếp tục hoạt động, nhưng cần lập kế hoạch chuyển đổi sang xe điện.
Giai đọn 2, từ tháng 1/2027: Hạn chế xe xăng hoạt động trong giờ cao điểm tại các vùng phát thải thấp được thành phố quy định.
Gai đọn 3, từ tháng 1/2028: Siết chặt chính sách kiểm soát khí thải theo quy định.
Giai đọn 4, từ tháng 12/2029: Cấm hoàn toàn xe xăng tham gia cung cấp dịch vụ trên các nền tảng gọi xe công nghệ.
Liên quan đến vấn đề này, theo ông Lê Thanh Hải – Giám đốc Trung tâm Tư vấn Ứng dụng Kinh tế thuộc Viện Nghiên cứu Phát triển TP Hồ Chí Minh, để hỗ trợ tài xế công nghệ chuyển đổi phương tiện, Viện đang phối hợp với Tổ chức Tài chính vi mô CEP và một số ngân hàng để thiết kế các sản phẩm tín dụng phù hợp.
Cụ thể, các gói vay dự kiến có thời hạn 24 -30 tháng, với mức trả góp tương đương phần tiền tiết kiệm từ việc không phải đổ xăng. Đồng thời, TP Hồ Chí Minh cũng sẽ vận dụng Nghị quyết 198 để hỗ trợ tối thiểu 2% lãi suất cho các khoản vay mua xe điện.
“Nếu lãi suất thương mại là 8%, tài xế chỉ cần trả 6%, phần còn lại sẽ do ngân sách chi trả” – ông Hải thông tin.
Ngoài ra, Viện Nghiên cứu Phát triển TP Hồ Chí Minh cũng sẽ kiến nghị UBND TP đề xuất Trung ương ban hành thêm các chính sách hỗ trợ như: miễn lệ phí trước bạ cho xe điện đăng ký mới trong 2 năm đầu, miễn thuế VAT cho tài xế công nghệ sử dụng xe điện, cũng như miễn thuế VAT trên từng đơn hàng thực hiện.
Ngoài ra, TP Hồ Chí Minh dự kiến sẽ sử dụng 100% xe buýt trên địa bàn sử dụng năng lượng xanh vào năm 2030
Hiện tại, TP Hồ Chí Minh đang từng bước chuyển đổi toàn bộ đội xe buýt từ động cơ diesel sang sử dụng năng lượng xanh, với mục tiêu đến năm 2030, 100% xe buýt trên địa bàn sẽ vận hành bằng điện hoặc các nguồn năng lượng thân thiện môi trường.
Theo lộ trình, sẽ có tổng cộng 2.771 xe buýt chuyển đổi, trong đó có 1.663 xe sẽ được thay thế trên các tuyến hiện hữu và 1.108 xe còn lại là phương tiện đầu tư mới phục vụ cho các tuyến mở thêm.
