Theo đó BV Bệnh Nhiệt đới Trung ương vừa tiếp nhận và cấp cứu thành công cho cụ bà M.N.T 72 tuổi (ngụ Hà Nội) trong tình trạng mệt mỏi, tay chân mềm nhũn, không còn khả năng tự chủ.
Theo lời người nhà của bệnh nhân, bà T có tiền sử đái tháo đường hơn 10 năm nay và đang điều trị bằng thuốc uống đều đặn. Bên cạnh đó, bà còn thường xuyên bị đau đầu nhưng nhiều lần thăm khám và không phát hiện bệnh lý cụ thể nên vẫn giữ thói quen tự mua thuốc về uống.
Đặc biệt, mỗi khi lên cơn đau đầu, bà thường dùng paracetamol kết hợp một số thuốc bổ não nhưng không có chỉ định của bác sĩ.
Đến tối muộn ngày 21/5, bà T xuất hiện cơn đau đầu dữ dội nên bà tự uống vài viên paracetamol. Tuy nhiên, sau một lúc không thấy đỡ, bà tiếp tục uống thêm.
Khoảng 30 phút sau, người bà mềm nhũn, tay chân rũ rượi, không kiểm soát được vận động nên người nhà đã đưa bà T đi cấp cứu tại BV Bệnh Nhiệt đới Trung ương ngay trong đêm.
Rất may, bệnh nhân được rửa ruột và xử trí kịp thời nên chưa ghi nhận tổn thương gan hay các cơ quan nội tạng khác. Hiện tại, sức khỏe bà đã ổn định, có thể ăn uống và đi lại bình thường.
Bệnh nhân điều trị tại BV Bệnh Nhiệt đới Trung ương – ảnh BVCC
Theo bác sĩ Trần Văn Bắc – Phó Trưởng khoa Cấp cứu, BV Bệnh Nhiệt đới Trung ương, paracetamol (còn gọi là acetaminophen) là loại thuốc giảm đau, hạ sốt phổ biến, thường được sử dụng trong các trường hợp đau nhẹ đến vừa, sốt do cảm lạnh hoặc cảm cúm.
Loại thuốc này được mua bán dễ dàng, không cần kê đơn và nhìn chung có độ an toàn cao nếu dùng đúng liều.
“Tuy nhiên, nếu lạm dụng hoặc dùng quá liều, paracetamol có thể gây ngộ độc nghiêm trọng, đặc biệt là tổn thương gan, thậm chí dẫn đến suy gan cấp nếu không được can thiệp kịp thời” – Bác sĩ Bắc cho biết.
Bác sĩ Bắc cũng khuyến cáo, người dân không tự ý sử dụng thuốc giảm đau khi chưa rõ nguyên nhân bệnh. Đồng thời, việc uống liền nhiều viên hoặc kết hợp các loại thuốc có cùng hoạt chất paracetamol rất dễ dẫn đến quá liều mà người dùng không nhận ra.
Đặc biệt, khi có biểu hiện nghi ngờ ngộ độc thuốc như buồn nôn, mệt lả, đau tức vùng gan, vàng da, lú lẫn… cần đưa người bệnh đến cơ sở y tế càng sớm càng tốt.
“Đối với người cao tuổi và những bệnh nhân có bệnh lý nền như đái tháo đường, tim mạch, gan, thận nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng bất kỳ loại thuốc nào, kể cả thuốc không kê đơn” – Bác sĩ Trần Văn Bắc nhấn mạnh.
Làm gì khi uống thuốc quá liều
Theo các chuyên gia y tế, dùng thuốc quá liều (ngộ độc thuốc) là khi bệnh nhân sử dụng thuốc quá mức so với chỉ định của bác sĩ hoặc tự ý sử dụng mà không có đơn kê. Trong một số trường hợp có thể xuất hiện một số hậu quả nghiêm trọng đối với người bệnh và thậm chí đe dọa đến tính mạng.
Để tránh tình trạng dùng thuốc quá liều, người dân cần chú ý các vấn đề sau: Để thuốc đúng nơi quy định trong nhà, đặc biệt là tránh xa tầm tay của trẻ nhỏ để không dẫn đến việc chúng tự đưa thuốc vào miệng;
Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trước khi dùng, tuân theo hướng dẫn sử dụng thuốc và sự chỉ định của bác sĩ; Đối với bệnh nhân không được minh mẫn, không được tỉnh táo hoặc rối loạn tâm thần, người nhà cần giúp đỡ để uống đúng loại thuốc, liều thuốc như được chỉ định…
Các dấu hiệu nhận biết người dùng thuốc quá liều phổ biến như: Tăng đột ngột các dấu hiệu sinh tồn của cơ thể như nhiệt độ, nhịp tim, nhịp thở, huyết áp không ổn định; Buồn ngủ, lú lẫn, hôn mê; Da ra nhiều mồ hôi kèm theo khô hoặc nóng; Tức ngực, khó thở hoặc hơi thở có thể trở nên nhanh, chậm, sâu hoặc nông; Buồn nôn, nôn, đau bụng, tiêu chảy; Nôn ra máu hoặc đi ngoài ra máu.
Ngộ độc thuốc nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời sẽ rất nguy hiểm – ảnh minh họa
Theo tư vấn từ hệ thống y tế Vinmec (thuộc Tập đoàn Vingroup), nếu thấy bệnh nhân xuất hiện một trong các triệu chứng trên sau người nhà cần bình tĩnh và thực hiện các bước sơ cứu theo thứ tự sau:
Bước 1: Gọi trợ giúp y tế theo số cấp cứu 115 hoặc cơ sở y tế gần nhất.
Bước 2: Kiểm tra ý thức của người bệnh: Khi thấy bệnh nhân vẫn còn tỉnh táo, cần hỏi ngay xem họ đã dùng thuốc gì và ghi nhớ tên để báo với nhân viên y tế.
Bước 3: Kiểm tra mạch và khả năng hô hấp của bệnh nhân: Thực hiện ép tim và thổi ngạt theo quy trình như sau:
Ép tim ngoài lồng ngực: Bàn tay thuận đặt lên vị trí chính giữa 1/3 dưới của xương ức, tay còn lại đặt lên bàn tay trước với tư thế đan xen ngón với bàn tay trước. Dùng lực ép vuông góc xuống ngực sao cho xương ức lún 4 đến 5cm rồi nhấc tay cho lồng ngực nảy lên. Tiếp tục thực hiện như vậy với tần số ép 100 lần/phút;
Làm thông thoáng đường thở: Đặt bệnh nhân nằm ngửa trên mặt phẳng cứng với tư thế đầu và cổ ở tư thế ưỡn tối đa. Chủ động mở miệng bệnh nhân để móc sạch đờm dãi hoặc dị vật nếu có thể;
Thổi ngạt cho người bệnh: Dùng một tay đặt lên phần trán để làm ngửa đầu bệnh nhân đồng thời dùng ngón trỏ và ngón cái bóp chặt mũi họ.
Bàn tay còn lại nâng hàm dưới lên trên và ra trước để giúp mở miệng bệnh nhân. Hít thật sâu và thổi toàn bộ không khí qua miệng bệnh nhân làm cho lồng ngực phồng lên. Động tác ép tim và thổi ngạt thực hiện xen kẽ với nhau với chu kỳ cứ 30 lần ép tim thì tới 2 lần thổi ngạt.
Bước 4: Nếu người bệnh đã có lại mạch và tự hô hấp được thì tiếp tục theo dõi đến khi khi có nhân viên y tế tới.
Đặc biệt, trong quá trình sơ cứu cần lưu ý một số điều sau: Cố gắng thu thập thông tin về loại thuốc mà bệnh nhân đã sử dụng hoặc quan sát hiện trường xung quanh để xem xét vỏ chai lọ hoặc bao bì thuốc còn sót lại; Tuyệt đối không thực hiện các động tác cho bệnh nhân gây nôn; Không cho bệnh nhân ngộ độc thuốc ăn uống bất cứ thứ gì…