Tại hội nghị “Dẫn đầu cuộc đua AI” (Winning the AI Race) vừa tổ chức tại Washington, D.C., Phó Tổng thống Mỹ JD Vance đã có những phát biểu gây chú ý liên quan đến trí tuệ nhân tạo và việc làm.
Ông khẳng định mình “lạc quan” về khả năng AI sẽ thay thế một số công việc, đồng thời cho rằng nước Mỹ vẫn đang “thiếu công nghệ” chứ không phải bị “ngập trong công nghệ”.
Theo ông Vance, nếu thực sự robot đang thay thế hàng loạt việc làm thì chỉ số năng suất lao động đã phải tăng mạnh. Nhưng thực tế, chỉ số này đang chững lại, cho thấy Mỹ vẫn chưa tận dụng đủ tiềm năng của công nghệ.
Phát biểu của ông được đưa ra trong bối cảnh nhiều người lo ngại AI sẽ cướp mất việc làm, từ tài xế cho đến công nhân nhà máy. Nhà đầu tư Jason Calacanis đặt vấn đề rằng mỗi chiếc xe tự lái sẽ khiến 4 tài xế mất việc, còn mỗi robot hình người như Optimus có thể thay thế 5-6 công nhân.
Tuy nhiên, một số chuyên gia tại hội nghị lại nhìn nhận tích cực hơn. Chris Power, giám đốc điều hành công ty sản xuất Hadrian, cho biết nhà máy mới của họ ở bang Arizona dự kiến khai trương cuối năm 2025 có thể tạo ra hơn 350 việc làm.
Dù ủng hộ sự phát triển của AI, ông Vance cũng lên tiếng chỉ trích các công ty công nghệ vì quá phụ thuộc vào lao động nước ngoài.
“Một mặt, họ nói rất cần người, đến mức phải dùng chương trình thị thực để tuyển dụng từ nước ngoài. Nhưng mặt khác, tỷ lệ có việc làm trong nhóm sinh viên tốt nghiệp STEM tại Mỹ lại đang giảm”, ông nói.
“Nếu không tuyển sinh viên Mỹ mới ra trường vào các vị trí này, thì làm sao có thể nói là thiếu hụt nghiêm trọng lao động?”, ông Vance đặt câu hỏi.
Sự kiện quy tụ nhiều tên tuổi lớn trong giới đầu tư và công nghệ, diễn ra chỉ vài tháng sau khi công ty AI DeepSeek của Trung Quốc gây bất ngờ với mô hình R1. Điều này càng khiến cuộc đua AI giữa các cường quốc trở nên gay gắt hơn, đặc biệt trong bối cảnh căng thẳng địa chính trị gia tăng.
Tuyên bố của Phó Tổng thống Vance phản ánh một góc nhìn trái ngược với những cảnh báo thường thấy về nguy cơ mất việc do AI. Nó cũng cho thấy chính quyền Trump 2.0 đang theo đuổi chiến lược vừa thúc đẩy đổi mới công nghệ, vừa bảo vệ nguồn lực trong nước, đặc biệt là trong lĩnh vực giáo dục và việc làm STEM.
Trong khi đó, các công ty và nhà đầu tư tiếp tục tranh luận về cách sử dụng AI hiệu quả, rằng AI là công cụ tạo thêm việc làm hay là một mối đe dọa cho hàng triệu lao động hiện hữu?
