Phát triển kinh tế tuần hoàn trong nông nghiệp là xu thế tất yếu, là yêu cầu bắt buộc, đồng thời cũng là động lực tiến tới nền nông nghiệp xanh, chi phí thấp, gia tăng chuỗi giá trị, hạn chế sử dụng tài nguyên, giảm ô nhiễm môi trường… Đây là cơ sở để hướng tới một nền nông nghiệp bền vững.
Theo đó, chiều 16/7, dưới sự chỉ đạo của Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), Tạp chí Diễn đàn Doanh nghiệp đã phối hợp cơ quan liên quan tổ chức Diễn đàn Nông nghiệp 2025: “Thúc đẩy kinh tế tuần hoàn trong nông nghiệp”.
Diễn đàn nhằm tạo cơ hội kết nối, trao đổi và đưa ra các giải pháp nhằm đẩy mạnh kinh tế tuần hoàn trong nông nghiệp, tiếp tục tái cơ cấu nền nông nghiệp bền vững.
Quang cảnh của Diến đàn Nông nghiệp 2025: “Thúc đẩy kinh tế tuần hoàn trong nông nghiệp” – ảnh: Nhân dân
Phát biểu tại diễn đàn, Phó chủ tịch VCCI Hoàng Quang Phòng nhấn mạnh, Việt Nam là nước có truyền thống nông nghiệp và hiện nay cũng là nước có thế mạnh về nông nghiệp.
Theo ông Phòng, hiện nay Đảng, Nhà nước luôn quan tâm và thường xuyên có các chủ trương, đường lối, chính sách phát triển nông nghiệp, nông dân, nông thôn.
“Trong bối cảnh tác động ngày càng mạnh mẽ của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, cơ hội và sức ép về việc ưu tiên ứng dụng công nghệ tiên tiến vào sản xuất nông nghiệp thông minh càng cấp thiết. Do đó, phát triển kinh tế tuần hoàn trong nông nghiệp là bước đi tất yếu của Việt Nam” – ông Phòng chia sẻ
Ông Phòng cũng cho biết, bên cạnh nhiều lợi ích của nông nghiệp tuần hoàn, việc chuyển đổi sang mô hình kinh tế tuần hoàn trong nông nghiệp vẫn gặp những rào cản về đất đai, vốn cần sớm được tháo gỡ. Cụ thể, việc tiếp cận đất đai và quy hoạch sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp, hợp tác xã gặp nhiều hạn chế, yêu cầu tài sản thế chấp và thủ tục tiếp cận tín dụng còn phức tạp; tín dụng theo chuỗi nông nghiệp chưa được áp dụng phổ biến; khả năng xử lý rủi ro tín dụng thấp, chưa gắn với bảo hiểm nông nghiệp…
“Nông nghiệp tuần hoàn vừa là yêu cầu bắt buộc, vừa là động lực tiến tới nền nông nghiệp xanh, chi phí thấp, gia tăng chuỗi giá trị, thay đổi thói quen canh tác lạc hậu, hạn chế sử dụng tài nguyên, giảm phát thải nhà kính, giảm ô nhiễm môi trường…” – Phó chủ tịch VCCI khẳng định.
Ông Hoàng Quang Phòng, Phó chủ tịch VCCI phát biểu tại diễn đàn – ảnh: QĐND
Đồng thời, phát triển kinh tế tuần hoàn trong nông nghiệp cũng thể hiện cam kết của Việt Nam với cộng đồng quốc tế về tăng trưởng xanh. Trong đó, trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp trong việc dẫn dắt tái cơ cấu ngành nông nghiệp là kiên trì đồng hành với nông dân nhằm tạo ra hệ sinh thái nông nghiệp xanh.
Cũng tại Diễn đàn, ông Hà Văn Thắng – Chủ tịch Hội đồng doanh nghiệp nông nghiệp Việt Nam cho rằng, thời gian qua đã có một số doanh nghiệp và người dân áp dụng kinh tế tuần hoàn trong nông nghiệp nhằm tối ưu hóa các quy trình sản xuất như: ứng dụng chế phẩm vi sinh để sản xuất phân bón hữu cơ từ rơm rạ và chất thải chăn nuôi góp phần giảm chi phí giá thành phân bón, sử dụng trong sản xuất tạo ra các dòng sản phẩm lúa gạo hữu cơ sạch và an toàn, tăng hiệu quả kinh tế…
“Các ứng dụng này đã góp phần gia tăng thu nhập từ sản xuất lúa gạo khoảng 15% so với mô hình sản xuất tuyến tính. Bên cạnh đó là các mô hình chăn nuôi trâu, bò thịt tuần hoàn gắn với liên kết tiêu thụ sản phẩm thực hiện ở các tỉnh như: Phú Thọ, Hưng Yên, Lào Cai…” – Ông Thắng thông tin.
Bên cạnh đó, ông Thắng cũng cho biết, việc triển khai kinh tế tuần hoàn trong nông nghiệp còn gặp khó khăn, như: chưa có chính sách riêng cho mô hình kinh tế tuần hoàn trong nông nghiệp; Khó khăn tiếp cận vốn và công nghệ; Doanh nghiệp nhỏ và vừa không đủ điều kiện đầu tư công nghệ tái chế, xử lý chất thải; Thiếu liên kết vùng và chuỗi giá trị; Doanh nghiệp hoạt động đơn lẻ, thiếu hợp tác với nông dân và các bên liên quan…
Phát biểu tại Diễn đàn, ông Nguyễn Hồng Phong – Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Công Nông nghiệp Tiến Nông cho rằng, để thúc đẩy kinh tế tuần hoàn trong nông nghiệp, cần xây dựng cơ chế ưu đãi thuế và tín dụng xanh cho doanh nghiệp đầu tư công nghệ sạch và năng lượng tái tạo.
“Nhà nước cần có chính sách ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp cho các dự án đầu tư vào công nghệ sản xuất phân bón hữu cơ, hệ thống xử lý và tái sử dụng nước thải. Bên cạnh đó, cần xây dựng quỹ tín dụng xanh với lãi suất ưu đãi và thủ tục tiếp cận đơn giản hơn cho doanh nghiệp vừa và nhỏ trong lĩnh vực nông nghiệp sạch. Đồng thời, thành lập trung tâm tư vấn chuyển đổi xanh cho doanh nghiệp nông nghiệp” – ông Phong đề xuất.
Bên cạnh đó, theo ông Phong, cần tăng cường cơ chế liên kết “ba nhà” bao gồm: Doanh nghiệp – Nhà khoa học – Nhà nông.
Trong đó, ưu tiên phân bổ nguồn vốn nghiên cứu khoa học cho các dự án có tính ứng dụng cao trong nông nghiệp tuần hoàn với sự tham gia trực tiếp của doanh nghiệp; Tổ chức diễn đàn chuyên đề định kỳ tại các vùng sản xuất trọng điểm, nơi doanh nghiệp và người nông dân được trực tiếp trao đổi với các nhà khoa học và nhà quản lý về mô hình mới, giống mới, quy trình sản xuất xanh; Có chính sách thí điểm cho các mô hình “hợp tác xã – doanh nghiệp đồng hành – viện nghiên cứu hỗ trợ”, trong đó doanh nghiệp đóng vai trò đầu tàu dẫn dắt, nhà khoa học cung cấp giải pháp, nông dân là trung tâm thực hành.
Cũng tại Diễn đàn, nhiều đại biểu cũng cho rằng, để thúc đẩy kinh tế tuần hoàn trong nông nghiệp thì một trong những vấn đề quan trọng là cần xác định thị trường đầu ra cho sản phẩm của mô hình kinh tế tuần hoàn. Đồng thời, phgair có chính sách đủ mạnh để thu hút các thành phần kinh tế đầu tư ứng dụng công nghệ, tiến bộ kỹ thuật vào kinh tế tuần hoàn. Cùng với đó, tăng cường học hỏi kinh nghiệm và hợp tác quốc tế trong phát triển kinh tế tuần hoàn…
Trong bối cảnh biến đổi khí hậu tác động mạnh mẽ đến đời sống kinh tế toàn cầu việc xác định mục tiêu tăng trưởng xanh nói chung, nông nghiệp xanh nói riêng đã dần trở thành xu hướng phát triển chủ đạo.
Vì vậy, hiện nay Chính phủ đã ban hành nhiều cơ chế, chính sách tạo điều kiện phát triển nông nghiệp xanh, tuần hoàn.
Tại nhiều địa phương, các mô hình kinh tế tuần hoàn trong nông nghiệp đã được áp dụng trên các quy mô và lĩnh vực khác nhau đã và đang phát huy hiệu quả, thúc đẩy phát triển nông nghiệp xanh, an toàn, bền vững…
