Gần đây, các nhóm thanh niên được gọi là “ăn xin chuyên nghiệp và vui vẻ” xuất hiện trên các con phố ở Đại Lý, một điểm du lịch nổi tiếng thuộc tỉnh Vân Nam, tây nam Trung Quốc.
Những người trẻ này trưng biển ghi chữ “ăn xin” trong khi tận hưởng các hoạt động giải trí – thu hút sự chú ý rộng rãi trên mạng.
Một người đàn ông họ Dương, từng hóa thân thành ăn xin, cho biết nhóm “ăn xin” địa phương có khoảng 80 thành viên, một số sinh sống tại Đại Lý, số khác chỉ ghé qua trong thời gian ngắn.
Dương cho biết thêm, một số thành viên có chia sẻ mã QR để nhận các khoản đóng góp nhỏ – thường là 5, 10 hoặc 100 nhân dân tệ (1 tệ tương đương 3.500 đồng) – nhưng mục đích chính của họ không phải là kiếm tiền.
“Đây thực sự không phải ăn xin theo nghĩa đen, mà chủ yếu là hoạt động vui chơi. Người qua đường thường tặng chúng tôi thuốc lá, bia, đồ uống và đồ ăn vặt, chứ hiếm khi chúng tôi nhận tiền”, Dương nói.
Anh mô tả hoạt động “ăn xin” này như một cách giao tiếp xã hội hiện đại. “Không chỉ chúng tôi, mà rất nhiều người khác cũng tham gia. Bạn chỉ cần rút điện thoại ra, gõ chữ ‘ăn xin’, đặt xuống đất và ngồi đó”.
Người đàn ông cho biết thêm: “Đây là hình thức thể hiện mới và có phần nổi loạn. Những người có tư tưởng cởi mở sẽ dễ dàng hòa nhập với chúng tôi hơn. Trong các khuôn khổ truyền thống và bảo thủ, điều này có thể bị coi là kỳ quặc. Dù vậy, chúng tôi đang thách thức các chuẩn mực và phá vỡ những quan niệm thông thường. Ăn xin không nhất thiết phải tuân theo các định nghĩa cũ và chúng tôi không làm hại hay lừa dối ai cả”.
Mặc dù xu hướng này mang tính chất vui vẻ, nhưng nó đã làm dấy lên lo ngại về trật tự công cộng trong giới chức địa phương.
Ngày 4/3, Cục Bảo vệ và Quản lý Thành cổ Đại Lý thông báo đã thành lập một đội đặc nhiệm để can thiệp và hạn chế hoạt động này một cách thường xuyên.
Bên cạnh đó, Cục Văn hóa và Du lịch thành phố Đại Lý cũng công bố kế hoạch thúc đẩy du lịch văn minh, kêu gọi cả du khách lẫn cư dân địa phương duy trì hành vi phù hợp nơi công cộng.
Xu hướng này phản ánh văn hóa “nằm thẳng” (tangping) rộng lớn hơn ở Trung Quốc – một trào lưu phổ biến trên mạng xã hội nước này.
“Nằm thẳng” là thuật ngữ chỉ nỗ lực của giới trẻ trong việc giải thoát bản thân khỏi guồng quay làm việc quá mức, điển hình là văn hóa “996” (làm việc từ 9 giờ sáng đến 9 giờ tối trong sáu ngày một tuần) và tìm kiếm bản sắc cá nhân thực sự.
Tuy nhiên, những “người ăn xin chuyên nghiệp và vui vẻ” này đã làm dấy lên cuộc tranh luận gay gắt trên mạng xã hội Trung Quốc, với nhiều ý kiến trái chiều.
Một người ủng hộ bình luận: “Thật lòng mà nói, lương 3.000 tệ (hơn 10 triệu đồng) còn chưa đủ trả tiền ăn và tiền thuê nhà, lại còn phải chịu đựng đống áp lực công việc. Ít nhất khi ‘ăn xin’, bạn có đồ ăn miễn phí vào ban ngày và có thể tận hưởng cuộc sống vào ban đêm”.
Ngược lại, một số người cho rằng thanh niên nên sống có phẩm giá và tự trọng, bày tỏ lo ngại: “Dựa dẫm vào lòng tốt của người khác? Còn lòng tự trọng thì sao?”.
