Ngày 14/7, Bệnh viện (BV) Nhân dân 115 TP Hồ Chí Minh cho biết, vừa cứu sống người bệnh T.T (sinh năm 1972, ngụ phường Bình Thới, TP Hồ Chí Minh) bị xuất huyết ruột non trong trạng thái nguy kịch.
BV Nhân dân 115 cấp cứu thành công ca xuất huyết ruột non hiếm gặp
Theo đó, ông T. T nhập viện trong tình trạng đi cầu phân đen kéo dài, thiếu máu nặng, suy kiệt thể lực và giảm vận động toàn thân.
Ban đầu, các kết quả nội soi dạ dày và đại tràng đều không ghi nhận được vị trí chảy máu rõ ràng.
Tuy nhiên, lượng phân tử có trong hồng cầu (hemoglobin) tiếp tục giảm nhanh chóng cảnh báo một xuất huyết tiêu hóa nguy hiểm đang âm thầm diễn tiến, rất có thể từ vùng ruột non – nơi vốn được mệnh danh là “vùng bóng tối” của tiêu hóa, khó tiếp cận và chẩn đoán nhất trong y khoa.
Ngay lập tức, các bác sĩ liên chuyên khoa Nội tiêu hóa, Nội soi tiêu hóa, Chẩn đoán hình ảnh DSA, Gây mê hồi sức, Ngoại tổng quát của BV Nhân dân 115 đã hội chẩn khẩn cấp và thực hiện ca phẫu thuật cấp cứu.
Trong quá trình phẫu thuật, bác sĩ phát hiện một đoạn ruột non dài khoảng 5cm sượng cứng, nghi loét, có hạch mạc treo lớn 3cm.
Kỹ thuật nội soi trực tiếp trong lúc mổ đã giúp xác định chính xác vị trí tổn thương dạng loét rộng 2cm, đáy mỏng, đang rỉ máu cách góc hồi manh tràng khoảng 60cm, kèm nhiều ổ loét rải rác nông ở bề mặt, không chảy máu.
Đoạn ruột tổn thương sau đó được cắt bỏ và tái lập lưu thông tiêu hóa an toàn.
Sau 48 giờ hậu phẫu, bệnh nhân đã tỉnh táo, huyết động ổn, bụng mềm, tự thở được.
Nguyên nhân và các phòng ngừa xuất huyết đường ruột
Theo y văn, xuất huyết đường ruột hay xuất huyết tiêu hóa dưới là tình trạng chảy máu bắt đầu từ sau góc Treitz (giao điểm giữa ruột non và ruột già), ruột non, đại tràng, trực tràng, hậu môn.
Đối với ca bệnh nói trên, theo các bác sĩ BV Nhân dân 115, xuất huyết tiêu hóa từ ruột non là nguyên nhân hiếm gặp nhưng nguy hiểm, thường bị bỏ sót vì đặc điểm giải phẫu khó tiếp cận.
Cũng theo các nguyên nhân thường gặp bao gồm: loét ruột non do thuốc (NSAIDs), u mạch, Crohn, khối u hoặc dị dạng mạch máu…
Viêm ruột mạn tính gây xuất huyết đường ruột – ảnh minh họa
Liên quan đến căn bệnh xuất huyết đường ruột, theo TS.BS Phạm Hữu Tùng – Phó giám đốc Trung tâm Nội soi và Phẫu thuật nội soi tiêu hóa – BV Đa khoa Tâm Anh TP Hồ Chí Minh, lượng máu xuất huyết có thể ít, khó phát hiện hoặc chảy máu nhiều, mất kiểm soát.
Bên cạnh đó, triệu chứng đi kèm thường là mệt mỏi, chóng mặt, hoa mắt, rối loạn tri giác, đi tiêu phân đen hoặc máu đỏ bầm, có mùi tanh…
Cũng theo bác sĩ Tùng, một số bệnh lý dưới đây có thể gây ra xuất huyết đường ruột như:
Viêm ruột mạn tính gồm bệnh viêm loét đại tràng và bệnh Crohn. Cơ chế bệnh vẫn chưa được xác định chính xác, nhưng chủ yếu liên quan đến yếu tố miễn dịch của cơ thể, di truyền, hệ vi sinh…
Bên cạnh đó, một số loại vi khuẩn như e.coli, proteobacteria, actinobacteria tăng cao, trong khi chủng firmicutes và bacteroides sụt giảm, gây mất cân bằng hệ vi sinh đường ruột ở người mắc bệnh Crohn. Triệu chứng bệnh viêm ruột mạn tính thường gặp là xuất huyết đường ruột, máu lẫn trong phân.
Tiếp đến là tình trạng Polyp đại tràng hình thành trong niêm mạc đại tràng làm chảy máu đường ruột, nguy cơ diễn tiến thành ung thư nếu không được theo dõi và điều trị hiệu quả.
Trong khi đó, các khối u lành tính và ác tính ở ruột non, đại tràng hoặc trực tràng đều có thể dẫn đến xuất huyết đường tiêu hóa dưới.
Bệnh nhân cũng có thể bị xuất huyết đường ruột khi những túi nhỏ phồng lên và nhô ra trong thành ruột, dễ viêm, thủng, dẫn đến chảy máu. Người bệnh cũng có thể sốt, đau bụng, thay đổi tính chất phân.
Các bệnh nhiễm trùng xảy ra ở ruột non, nhất là nhiễm ký sinh trùng (giun móc) cũng dễ làm chảy máu ruột non.
Đối với những người bị tổn thương mạch máu xảy ra ở các mao mạch nhỏ, tĩnh mạch, động mạch trong lớp niêm mạc tiêu hóa cũng gây ra triệu chứng xuất huyết đường ruột. Nguyên nhân của tình trạng này là do hệ thống mạch máu này có cấu trúc thành mỏng, quanh co, giãn bất thường, dễ bị tác động dẫn đến chảy máu.
Bác sĩ Tùng cũng chia sẻ thêm, một số nguyên nhân xuất huyết đường ruột khác, bao gồm bệnh trĩ, nứt kẽ hậu môn, bệnh nhiễm trùng lây truyền qua đường tình dục, dò hẹp động mạch chủ ruột non, vỡ phình động mạch chủ bụng, giảm tiểu cầu, giảm chức năng tiểu cầu, suy thận mãn…
“Trường hợp nhẹ có thể uống thuốc kê đơn, truyền sắt qua đường tĩnh mạch hoặc đường uống để duy trì nồng độ hemoglobin. Nếu người bệnh bị chảy máu cấp tính nghiêm trọng, truyền hồng cầu là phương pháp cần thiết. Các biện pháp cầm máu đường ruột cũng có thể được thực hiện thông qua quá trình nội soi như tiêm cầm máu, kẹp clip (kẹp kim loại giúp cầm máu, vá vết cắt), đốt nhiệt, đốt argon plasma, đốt laser…” -Bác sĩ Tùng cho biết thêm.
Xuất huyết đường ruột là tình trạng nguy hiểm, dễ gây thiếu máu, giảm thể tích máu, sốc, gây tổn thương cơ quan, có nguy cơ dẫn đến tổn thương vĩnh viễn, tử vong.
“Người bệnh nên chủ động phòng ngừa xuất huyết đường ruột bằng cách uống đủ nước mỗi ngày, ăn nhiều rau củ quả giàu chất xơ, không lạm dụng thuốc chống viêm không steroid (NSAID), không nhịn và tránh rặn khi đi đại tiện. Đặc biệt, tầm soát ung thư trực tràng, ung thư đại tràng định kỳ giúp phát hiện và kiểm soát sớm khối u ác tính, polyp tiền ung thư…” – Bác sĩ Phạm Hữu Tùng khuyến cáo.
