Bệnh nhồi máu cơ tim ngày càng “trẻ hóa”
Theo đó, Bệnh viện (BV) Đa khoa Tâm Anh (TP Hồ Chí Minh) mới cho biết, gần đây BV đã tiếp nhận và điều trị thành công 1 trường hợp nam bệnh nhân (33 tuổi) nhập viện lúc nửa đêm trong tình trạng đau ngực, vã mồ hôi, khó thở.
Qua thăm khám, các bác sĩ chuẩn đoán bệnh nhân bị nhồi máu cơ tim không có ST chênh lên (NSTEMI). Đây là một dạng tổn thương do động mạch vành bị tắc nghẽn một phần.
Trước đó hai tháng bệnh nhân thỉnh thoảng bị đau nhói ở ngực trái rồi hết. Tuy nhiên bệnh nhân chủ quan không đi khám vì nghĩ triệu chứng không nghiêm trọng.
Gần đây, khi cơn đau ngực khởi phát vào giữa đêm, nhưng thay vì đến cơ sở y tế, bệnh nhân chọn cách cố chịu đựng, mong triệu chứng tự khỏi.
Vài giờ sau, cơn đau lan ra tay trái và dưới cằm, kèm theo vã mồ hôi nên bệnh nhân được người nhà đưa đến bệnh viện cấp cứu.
Các bác sĩ BV đang can thiệp cứu sống bệnh nhân trẻ nhập viện do nhồi máu cơ tim. Ảnh: BVCC.
Theo BS Nguyễn Xuân Vinh – Trung tâm Tim mạch Can thiệp (BV Đa khoa Tâm Anh), kết quả điện tâm đồ và chụp mạch vành cho thấy động mạch liên thất trước của bệnh nhân bị hẹp đến 99%. Vì vậy ê kíp bác sĩ tại BV đã tiến hành can thiệp bằng cách nong mạch và đặt stent, tái lập dòng máu nuôi tim chỉ trong vòng 30 phút. Sau thủ thuật, nhịp tim bệnh nhân ổn định và cơn đau giảm rõ rệt.
“Trước kia, bệnh lý này thường xảy ra ở người trên 45 tuổi nhưng hiện nay càng ngày càng trẻ hóa. Nguyên nhân là do lối sống ít vận động, chế độ ăn uống không lành mạnh, hút thuốc lá, thừa cân béo phì, ít tập thể dục, căng thẳng kéo dài, tăng huyết áp, cholesterol cao và đái tháo đường. Người bệnh nói trên có tiền sử gia đình bị nhồi máu cơ tim, cả bố và anh trai đều gặp tình trạng này, cộng thêm cơ địa béo phì và lối sống ít vận động. Đây là những yếu tố nguy cơ đẩy nhanh tiến trình xơ vữa mạch máu gây hẹp lòng mạch, tiến triển thành nhồi máu cơ tim cấp” – BS Vinh lý giải.
Còn theo BS Nguyễn Văn Dương cũng thuộc Trung tâm Tim mạch Can thiệp (BV Đa hoa Tâm Anh), hiện nay, nhồi máu cơ tim ngày càng phổ biến ở nhóm tuổi từ 30 – 45. Thực tế có những trường hợp nhồi máu cơ tim xảy ra ở người dưới 35 tuổi, thậm chí có bệnh nhân chưa đầy 30 tuổi đã nhập viện trong tình trạng nguy kịch.
BS Dương cũng cho biết thêm, một nghiên cứu của Viện Tim mạch Việt Nam tỉ lệ mắc nhồi máu cơ tim ở nam giới từ 30 – 34 tuổi là 12,9/1.000 người, trong khi ở nữ giới là 2,2/1.000 người. Trong đó, có khoảng 10,5% ở người trẻ và 1,8% ở người rất trẻ bị mắc căn bệnh nguy hiểm này.
Nguyên nhân dẫn đến tình trạng nhồi máu cơ tim ở người trẻ
Nhồi máu cơ tim là tình trạng thiếu máu cơ tim cục bộ, gây ra những cơn đau thắt ngực, hoại tử do mạch vành (mạch máu nuôi tim) bị tắc nghẽn dẫn đến suy tim hoặc đột tử.
Theo PGS.TS.BS Phạm Quốc Khánh – nguyên Phó Viện trưởng Viện Tim mạch Bệnh viện Bạch Mai, chính lối sống hiện đại đang tác động trực tiếp đến sức khỏe tim mạch của giới trẻ. Trong đó, việc ngồi lâu, sử dụng thiết bị điện tử quá nhiều, ăn nhanh, thiếu ngủ, áp lực công việc kéo dài… khiến cơ thể không còn cơ hội hồi phục.
“Khi những yếu tố này kéo dài nhiều năm, động mạch bắt đầu dày lên, hình thành mảng xơ vữa từ rất sớm mà không ai biết” – BS Khánh nói.
Tuy nhiên, một trong những khó khăn lớn khi dự phòng và điều trị nhồi máu cơ tim ở người trẻ là triệu chứng thường không điển hình khi cơn đau có thể chỉ là cảm giác đè nặng, đau âm ỉ hoặc đau nhói ngắn. Trong khi đó, một số trường hợp chỉ xuất hiện mệt mỏi, buồn nôn hoặc tức vùng thượng vị, dễ bị nhầm lẫn với bệnh tiêu hóa hoặc stress.
“Nếu không được xử trí đúng lúc, nhồi máu cơ tim có thể gây ra loạn nhịp, suy tim cấp, sốc tim hoặc đột tử. Những biến chứng này không phân biệt độ tuổi, và người trẻ thường chủ quan hơn khi đối mặt triệu chứng ban đầu” – BS Nguyễn Văn Dương nhấn mạnh..
Cũng theo BS Dương, thông thường những người trẻ ít đi khám sức khỏe định kỳ và ngại kiểm tra tim mạch nếu chưa có biểu hiện rõ ràng. Một số trường hợp khi phát hiện bệnh thì đã có tổn thương cơ tim vĩnh viễn, làm giảm khả năng lao động và chất lượng sống về sau.
Theo một số chuyên gia tim mạch, nguyên nhân chính dẫn đến nhồi máu cơ tim ở người trẻ thường xuất phát từ các yêu tố như: Bệnh mạch vành; Bệnh sơ vữa động mạch; Bệnh viêm cơ tim; Co thắt động mạch vành; Chấn thương làm rách mạch vành…
Bên cạnh đó, các yếu tố nguy cơ dẫn đến nhồi máu cơ tim ở người trẻ còn do một số nguyên nhân như: Hút quá nhiều thuốc lá; Sử dụng ma túy; Mức cholesterol cao trong máu; Ăn uống không lành mạnh thời gian dài; Bệnh nhân tiểu đường; Bệnh tăng huyết áp; Ít hoạt động thể chất; Căng thẳng kéo dài.
Các triệu chứng của bệnh nhồi máu cơ tim và cách sơ cứu đúng cách
Về các triệu chứng nhồi máu cơ tim ở người trẻ thường không rõ ràng nhưng các dấu hiệu thường gặp bao gồm: Các cơn đau thắt ngực, cảm giác đau tức, đè nặng và xoắn vặn trong lồng ngực. Cơn đau có thể lan ra sau lưng, lên cổ hoặc cánh tay; Cảm giác đau thắt ngực kèm khó thở, mệt mỏi, vã mồ hôi, đôi khi bị ngất xỉu; Người bệnh có thể bị hoa mắt, chóng mặt, buồn nôn, chân tay lạnh…
Người trẻ bị nhồi máu cơ tim cũng có nguy cơ gặp các biến chứng như: Rối loạn nhịp tim; Suy tim; Viêm màng ngoài tim: Nhồi máu cơ tim; Ngưng tim, thậm chí có thể tử vong.
Nhồi máu cơ tim ở người trẻ gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm – ảnh minh họa
Nhồi máu cơ tim ở người trẻ cũng được chẩn đoán giống với các trường hợp lớn tuổi nên khi phát hiện các dấu hiệu bất thường, người bệnh đến BV thăm khám sẽ được các bác sĩ thăm khám, hỏi về các triệu chứng và tiền sử bệnh.
Sau đó, bác sĩ tiến hành kiểm tra huyết áp, tim mạch và thực hiện kiểm tra sức khỏe toàn diện như: Xét nghiệm máu; Điện tâm đồ (ECG hoặc EKG); Siêu âm tim; Chụp động mạch vành; Chụp CT; Chụp MRI; Nghiệm pháp gắng sức
Bên cạnh đó, các bác sĩ khuyến nghị khi gặp người có dấu hiệu nhồi máu cơ tim, mọi người cần sơ cứu đúng cách khi phải đảm bảo nguyên tắc cơ bản là phải đặt bệnh nhân ngồi hoặc nằm, cởi thắt lưng hoặc cởi lỏng quần áo để máu dễ dàng lưu thông. Cùng với đó ép tim ngoài lồng ngực để tăng khả năng sống cho người bệnh…
Đặc biệt, nhanh chóng liên hệ cơ quan y tế để được hướng dẫn sơ cứu và đưa bệnh nhân đến sở y tế chuyên khoa gần nhất.
“Cần đưa người bệnh đến cơ sở có chuyên khoa tim mạch càng sớm càng tốt, bởi “thời gian vàng” để can thiệp hiệu quả chỉ kéo dài trong vòng 90 – 120 phút từ khi cơn đau khởi phát. Sau thời gian này, nguy cơ tử vong và biến chứng tăng cao rõ rệt” – BS Nguyễn Văn Dương khuyến cáo.
