Cân bằng công việc và gia đình: Thử thách của người trẻ thời hiện đại

Kiều Giang

Phóng viên

Trong xã hội hiện đại, khi áp lực tài chính và công việc ngày càng gia tăng, người trẻ bước vào hôn nhân không chỉ với mong muốn xây dựng tổ ấm mà còn phải đối mặt với bài toán phát triển sự nghiệp. Cân bằng giữa công việc và gia đình trở thành một trong những thách thức lớn nhất mà thế hệ trẻ hôm nay cần học cách thích nghi và vượt qua.  

Với những người trẻ mới bước vào hôn nhân, một trong những thách thức lớn nhất là làm sao để cân bằng giữa công việc và gia đình.

Trước khi kết hôn, họ có thể dành toàn bộ thời gian và tâm huyết cho sự nghiệp.

Tuy nhiên, khi có vợ hoặc chồng, trách nhiệm gia đình sẽ chiếm phần lớn thời gian và năng lượng. Việc sắp xếp hợp lý giữa công việc, chăm sóc gia đình và duy trì các mối quan hệ là một thử thách không nhỏ, đặc biệt trong bối cảnh xã hội nhiều áp lực như hiện nay.

Công việc đòi hỏi sự nỗ lực không ngừng để thăng tiến, trong khi gia đình cũng cần được chăm sóc và quan tâm. Lúc này, khả năng quản lý thời gian hiệu quả trở thành yếu tố then chốt.

Nguyễn Thị Hồng, một nhân viên kinh doanh tại TP.HCM, chia sẻ: “Công việc của chồng tôi thường xuyên đi sớm về muộn, còn tôi cũng rất bận rộn. Dù đã cưới nhau được 5 năm, nhưng cả hai chúng tôi không có nhiều thời gian dành cho nhau, thậm chí còn chưa thể sắp xếp được để có em bé”.

Còn Nguyễn Tiến Luật, trưởng phòng IT, lại băn khoăn: “Tôi từng là người tham công tiếc việc, dành phần lớn thời gian cho công ty với hy vọng thăng tiến nhanh chóng.

Nhưng rồi tôi nhận ra những khoảnh khắc quý giá mà mình đã bỏ lỡ: con cái ít trò chuyện, bữa cơm gia đình thưa thớt, còn vợ tôi thì thường trách rằng cô ấy thấy cô đơn trong chính ngôi nhà của mình. Tôi hiểu rằng công việc đang dần bào mòn sự gắn kết giữa các thành viên, nhưng để tìm được một công việc ổn định với mức lương khá đâu phải chuyện dễ dàng trong thời buổi này.”

Câu chuyện của Hồng, của Luật không còn là cá biệt. Trong guồng quay cơm áo gạo tiền, khi áp lực tài chính và yêu cầu công việc ngày càng lớn, việc duy trì sự cân bằng giữa gia đình và sự nghiệp trở thành một bài toán khó với nhiều người trẻ.

Họ mang trong mình kỳ vọng “làm trụ cột”, “xây tổ ấm”, nhưng lại thường xuyên rơi vào tình trạng kiệt sức, xa cách người thân và hụt hẫng với chính những gì mình từng cho là lý tưởng.

Đáng buồn thay, nhiều người chỉ nhận ra cái giá phải trả cho thành công là quá đắt, khi mọi thứ đã rạn nứt: con cái trở nên lạnh nhạt, vợ chồng không còn muốn chia sẻ, còn bản thân thì mỏi mệt trong một cuộc sống mà chính mình từng lựa chọn.

Thế nhưng, may mắn là không phải ai cũng buông xuôi trong vòng xoáy đó. Khi nhận ra những rạn nứt trong gia đình, nhiều người đã bắt đầu nhìn lại cách mình sống và làm việc. Hồng quyết định giảm bớt các ca tăng ca buổi tối, dành thời gian đưa con đi học, nấu ăn cùng vợ. Luật học cách đặt điện thoại sang một bên khi bước qua cửa nhà, để thực sự hiện diện bên những người thân yêu.

Họ hiểu rằng sự thành công không chỉ nằm ở mức thu nhập hay chức danh, mà còn ở việc giữ được sự bình yên trong tâm hồn, và sự gắn bó trong gia đình. Chỉ khi ngôi nhà là nơi để trở về, chứ không phải nơi gánh thêm áp lực, con người mới có đủ nội lực để bước tiếp.

Việc tái thiết lập ranh giới giữa công việc và cuộc sống cá nhân không dễ, nhưng đó là hành trình đáng giá. Một bữa cơm đầy đủ thành viên, một buổi tối trò chuyện không thiết bị điện tử, một cái ôm bất ngờ – đôi khi, chính những điều giản dị ấy lại là “phần thưởng” quý nhất mà ta nhận được trong hành trình mưu sinh và trưởng thành.

Gia đình cũng là “hậu phương vững chắc” giúp sự nghiệp thăng hoa

Gia đình không nhất thiết lúc nào cũng là “rào cản” của sự nghiệp. Trái lại, với nhiều người, chính gia đình lại là điểm tựa để họ phát triển mạnh mẽ hơn trên con đường công danh. Một người bạn đời thấu hiểu và luôn đồng hành có thể trở thành nguồn động lực lớn lao – giúp họ yên tâm làm việc, giảm bớt áp lực tâm lý và tăng thêm sự tự tin trong các quyết định quan trọng.

Trong những giai đoạn khởi nghiệp hay chuyển giao công việc đầy thử thách, một lời động viên từ vợ, một cái nắm tay từ chồng cũng đủ để người trẻ thấy mình không đơn độc. Sự hiện diện âm thầm ấy – dù không trực tiếp tạo ra kết quả – lại là “bệ phóng” tinh thần, để họ có thể vững vàng vượt qua những gập ghềnh của sự nghiệp.

Không chỉ dừng lại ở hỗ trợ tinh thần, hôn nhân còn mở ra những cơ hội kết nối xã hội rộng lớn hơn. Khi bước vào một mối quan hệ nghiêm túc, người trẻ không chỉ gắn bó với một người mà còn tiếp cận với cả một mạng lưới bạn bè, đồng nghiệp, người thân của người bạn đời. Nhiều cơ hội việc làm, lời giới thiệu uy tín, hay thông tin thăng tiến đôi khi đến từ chính những kết nối tưởng chừng “ngoài công việc” ấy.

Tất nhiên, không phải cuộc hôn nhân nào cũng lý tưởng và hỗ trợ cho sự nghiệp. Nhưng khi cả hai cùng nhìn về một hướng, cùng tôn trọng và nâng đỡ nhau, thì tổ ấm không chỉ là nơi để trở về – mà còn là nơi khơi nguồn cho mọi thành tựu.

Chìa khóa để “giữ lửa” cho cả hai

Căng thẳng, áp lực khi mới bước vào cuộc sống hôn nhân là điều không thể tránh khỏi – đặc biệt khi người trẻ đang trong giai đoạn lập nghiệp, và đối diện với kỳ vọng từ nhiều phía.

Các chuyên gia tâm lý cảnh báo: nếu không biết quản lý stress, người trẻ rất dễ kiệt sức, đánh mất cả hiệu suất công việc lẫn sự kết nối trong gia đình. Nhưng mặt khác, cũng chính trong những giai đoạn chênh vênh nhất ấy, nếu có được một hệ thống hỗ trợ tinh thần đủ vững – từ người bạn đời, gia đình, bạn bè – thì họ có thể đi xa hơn rất nhiều.

Thực hành những thói quen lành mạnh như thiền, tập thể thao, quản lý thời gian hợp lý và ưu tiên thời gian chất lượng với gia đình… là những kỹ năng ngày càng thiết yếu với người trẻ hiện đại. Khi giữ được sự tỉnh táo trong tâm trí, họ không chỉ làm việc hiệu quả hơn mà còn có thể thực sự hiện diện bên những người thân yêu – thay vì chỉ có mặt như cái bóng.

Điều quan trọng không phải là chọn sự nghiệp hay gia đình, mà là học cách lắng nghe nhu cầu của bản thân ở từng thời điểm – để biết khi nào cần tiến, khi nào nên tạm lùi. Có những giai đoạn, hy sinh một chút trong công việc để giữ gìn tổ ấm lại là bước đi chiến lược để tránh đổ vỡ lâu dài.

Hôn nhân không phải chướng ngại của sự nghiệp. Ngược lại, khi có người đồng hành thật sự thấu hiểu và ủng hộ, người trẻ sẽ có thêm sức bật để đi xa – cả trong công việc lẫn cuộc sống. 

BÀI LIÊN QUAN